W trosce o człowieczeństwo. Klasyczna obrona reformy kształcenia ogólnego (książka drukowana)

Dwadzieścia lat temu ukazała się głośna książka Allana Blooma Closing American Mind (jej polski przekład został opublikowany dziesięć lat później pod tytułem Umysł zamknięty), która wywołała w USA niezwykle żywą dyskusję, a w środowiskach intelektualnej prawicy stała się od razu książką kultową, była bowiem wyjątkowo ostrą i błyskotliwą krytyką wszystkiego, czego we współczesnej kulturze umysłowej środowiska te najbardziej nie lubią. Pierwszą i jedną z najgwałtowniejszych reakcji krytycznych na publikację Blooma była jej recenzja zamieszczona w listopadzie 1987 roku na łamach „The New York Review of Books” przez ówczesną profesor filozofii, filologii klasycznej i literatury porównawczej Brown University Martę Nussbaum. Nie zostawiła ona na autorze suchej nitki, zasadniczo kwestionując zarówno jego diagnozę istniejącego w środowiskach akademickich stanu rzeczy, jak i program naprawczy.

Okoliczność ta nie byłaby warta wzmianki, gdyby nie to, że autorka recenzji stała się wkrótce nie byle kim (parę lat temu „New Statesman” umieścił ją na liście dwunastu najbardziej wpływowych myślicieli współczesnych), a jej pierwsza przetłumaczona na polski książka, którą czytelnik ma właśnie przed sobą, jest w istocie książką na ten sam temat, co wspomniana książka Blooma. Ten temat to szkolnictwo wyższe, duch, jaki powinien je przenikać, i misja, jaką ma ono do spełnienia we współczesnym społeczeństwie.

(z przedmowy Jerzego Szackiego)